44η επέτειος από την κατάρρευση της δικτατορίας 1967-’74

Τιμάμε όσες και όσους αγωνίστηκαν ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών. Ιδιαίτερα τιμάμε τους δημοκρατικούς, προοδευτικούς στρατιωτικούς!
Η 44η επέτειος από την κατάρρευση της δικτατορίας την 23η Ιουλίου 1974 προσφέρεται για στοχασμό σε μια προσπάθεια για αντικειμενική προσέγγιση των γεγονότων πριν και κατά την 7ετία και της πολιτικής εναλλαγής του 1974. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα αναγκαίο στις μέρες μας, που έχει βαθύνει το “ξεθώριασμα” της ιστορίας με ευθύνες προσώπων, ηγεσιών, κομμάτων, κυβερνήσεων, αλλά και της ΕΕ, που προωθεί την εξίσωση κομουνισμού και φασισμού. Σε ότι αφορά μάλιστα τις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ), σήμερα οι πολιτικοί απόγονοι και θαυμαστές των δικτατόρων, προσκαλούνται σε εκδηλώσεις τους και φωτογραφίζονται με τις ηγεσίες του στρατεύματος. Πρόκειται για απαράδεκτη κυβερνητική πρακτική!
Το δικτατορικό στρατιωτικό καθεστώς στηρίχθηκε αφενός στο μέγιστο μέρος των ΕΔ και των ΣΑ και αφετέρου στο μετεμφυλιακό θεσμικό πλαίσιο που διατηρούσαν διαδοχικά όλες οι κυβερνήσεις της ΕΡΕ, της ΕΚ και των «αποστατών».
Το Σύνταγμα, που ίσχυε από το 1952 και που κατέλυσαν οι δικτάτορες, νομιμοποιούσε την εκτροπή από τον αστικό κοινοβουλευτισμό, δίνοντας δικαίωμα στον Βασιλιά να αναλάβει τέτοια πρωτοβουλία μετά από πρόταση του υπουργικού συμβουλίου.
Είναι γνωστό ότι, ανάμεσα σε άλλα το σχέδιο «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ» που εφαρμόστηκε την 21 Απριλίου, το συνέτασσαν οι πραξικοπηματίες ως επιτελείς, με την εποπτεία των στρατηγών και με την έγκριση κάθε φάσης του σχεδίου από τον βασιλιά, που του προσκόμιζε ο Αρχηγός ΓΕΣ Σπαντιδάκης. Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο προετοιμαζόταν η εφαρμογή της συνταγματικής επιταγής, για εκτροπή! Η εκτροπή συζητιόταν επίσης και ανάμεσα στον πολιτικό κόσμο. Από το Μάη του 1966 ο Καραμανλής με τον Τσάτσο στην μεταξύ τους αλληλογραφία έβλεπαν θετικά την επιβολή δικτατορίας. Ανάλογες θέσεις εξέφραζε και ο Π. Κανελλόπουλος προς τον βασιλιά!

Οι ΕΔ και βέβαια έχουν τις ευθύνες τους! Αντί να ασχολούνται με τον ρόλο που πραγματικά έχουν, δηλαδή την άμυνα της χώρας, ήταν προσανατολισμένες στον «εσωτερικό εχθρό» και την προστασία του συστήματος και της καθεστηκυίας τάξης.
Επομένως η επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας δεν υπήρξε απλά έργο ορισμένων «αφρόνων και επίορκων αξιωματικών», όπως λέγεται από πολλούς. Οι δικτάτορες κατά μία έννοια έβαλαν σε εφαρμογή αυτό που και επιθυμητό ήταν από αστούς πολιτικούς και προβλεπόμενο από το σύνταγμα, στο οποίο είχαν δώσει όρκο να υπακούουν. Ενεργώντας δηλαδή μέσα στο πλαίσιο του συστήματος, διαφοροποιήθηκαν ως προς την διαδικασία επιβολής της παρεκτροπής.
Με βάση το παραπάνω σκεπτικό, η χούντα επίσης δεν ήταν μόνο «ξενοκίνητη»! Χωρίς αμφιβολία βέβαια, οι ΗΠΑ στήριξαν ανοιχτά τη δικτατορική κυβέρνηση. Παράλληλα, εκπρόσωποι της αμερικανικής ηγεσίας κρατούσαν επαφή με τους ηγέτες των αστικών κομμάτων, που είχαν ταχτεί κατά της στρατιωτικής δικτατορίας, με στόχο την «ομαλή» μετάβαση προς την αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία. Ακόμα, σε σύμπραξη με το εγχώριο αστικό κράτος (στρατός, θρόνος, κρατικές και «παρακρατικές» δυνάμεις καταστολής) και με την πολιτική και στρατιωτική παρέμβαση των ΗΠΑ (δράση της CIA) και του ΝΑΤΟ, είχε διαμορφωθεί στην Ελλάδα ένας ισχυρός πολυπλόκαμος μηχανισμός απροκάλυπτης βίας.
Το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα δεν συνάντησε άμεση λαϊκή αντίδραση, εκτός από μεμονωμένες περιπτώσεις. Στην έλλειψη άμεσης μαζικής αντίδρασης επέδρασσαν και οι χιλιάδες συλλήψεις, που πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα και αμέσως μετά την πραγματοποίηση του πραξικοπήματος. Ανήμερα του πραξικοπήματος υπήρξαν τουλάχιστον τρεις νεκροί. Από τις πρώτες ώρες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν ο τότε πρωθυπουργός, τα μέλη της κυβέρνησης και στελέχη των αστικών κομμάτων. Η αστυνομία και η χωροφυλακή παρείχαν στη χούντα τους δεκάδες χιλιάδες φακέλους δραστήριων ως τότε αριστερών, ριζοσπαστών και όχι μόνο. Έδωσαν και πήραν οι παρακολουθήσεις, οι συλλήψεις, οι εξορίες, τα έκτακτα στρατοδικεία. Επιβλήθηκε απαγόρευση συγκεντρώσεων, αυστηρή λογοκρισία στον Τύπο κλπ. Επιτροπές ασχολούνταν με τη λογοκρισία στο θέατρο και τον κινηματογράφο, στη μουσική και τα τραγούδια, ενώ καταρτίστηκαν και πίνακες απαγορευμένων βιβλίων.
Τέθηκαν εκτός νόμου τα πολιτικά κόμματα και ακολούθησε η κατάργηση οργανώσεων και σωματείων. Πραγματοποιήθηκαν μαζικές εκκαθαρίσεις στο στράτευμα, στη δικαιοσύνη, στην παιδεία και άλλους κλάδους της δημόσιας διοίκησης.
Αν και το μεγάλο μέρος του λαού ήταν αντίθετο με τη χούντα, δεν πήρε μαζικά μέρος στην αντιδικτατορική πάλη, κρατώντας ένα είδος παθητικότητας. Από τις πιο σημαντικές μαζικές κινητοποιήσεις στη διάρκεια της δικτατορίας αποτέλεσαν η κηδεία του ποιητή Γιώργου Σεφέρη (1971), όπως και η κηδεία και το μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου (1973) .
Πολύμορφη αντιδικτατορική δράση, που οδήγησε σε βασανισμούς, συλλήψεις και καταδίκες, εκδηλώθηκε και από ορισμένα στελέχη αστικών κόμματων και των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ). Η αντίσταση μάλιστα από ολιγομελείς σχετικά ομάδες στις ΕΔ, άρχισε από πολύ νωρίς. Από τις πρώτες αντιδικτατορικές κινήσεις στο χώρο ήταν η «Δημοκρατική άμυνα», στην οποία συμμετείχαν και 20 υπαξιωματικοί του ΠΝ, που βασανίστηκαν φρικτά στο «ΕΛΛΗ». Ήταν επίσης η Ένωση Εθνικής Σωτηρίας των Κωνσταντίνου και Άγγελου Πνευματικού, οι «Υπερασπιστές της Ελευθερίας» με πρωτοβουλία του συνταγματάρχη Οπρόπουλου. Ακολούθησαν φυσικά πολλές άλλες, όπως η ομάδα που άρχισε να οργανώνεται στο ΠΝ από 5 αντιπλοιάρχους (1968). Το 1972 όσοι είχαν μυηθεί ή ενημερωθεί σχετικά είχαν φθάσει, σύμφωνα με κάποιες πηγές, περίπου τους 200. Πρόκειται για αυτούς, που επικράτησε να αποτελούν το «Κίνημα του Ναυτικού» και την γνωστή κίνηση του Α/Τ ΒΕΛΟΣ με κυβερνήτη τον Νίκο Παππά. Στόχος της αντίστασης ιδιαίτερα στις ΕΔ ήταν η αποκατάσταση «της συνταγματικής τάξης». Δεν υπήρχαν άλλα αιτήματα.
Η δράση των αντιστασιακών ομάδων εντός και εκτός ΕΔ, βοήθησε να σπάσει το κλίμα της τρομοκρατίας και της ηττοπάθειας που είχε επικρατήσει, ειδικά στα πρώτα στάδια. Αργότερα όταν πλέον άρχισαν να δημιουργούνται τα πρώτα σκιρτήματα μαζικής αντίδρασης, έγινε δυνατό να φτάσουμε στις μεγάλες κινητοποιήσεις της νεολαίας με κορυφαίους τους ξεσηκωμούς της Νομικής και του Πολυτεχνείου.

Όταν ο ξεσηκωμός του λαού πήρε μαζικότερο χαρακτήρα, κυριάρχησε το σύνθημα «ψωμί – παιδεία – ελευθερία», που δεν περιοριζόταν μόνο στην αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης -αυτής που περιγράψαμε προηγουμένως-. Η «ελευθερία» καταλάμβανε μόνο το ένα τρίτο του συνθήματος. Με τις διεκδικήσεις του υπολοίπου συνθήματος καλύπτονται όλες οι άλλες κοινωνικές ανάγκες, που για το λαό ήταν ζητούμενο και πριν την 7ετία και στη διάρκειά της και μετά την παράδοση της σκυτάλης στα χέρια πάνω κάτω των ίδιων πολιτικών ηγετών με αλλαγμένα – εκσυγχρονισμένα κόμματα. Παραμένουν ζητούμενο και σήμερα, στο πλαίσιο ενός σχετικά εκσυγχρονισμένου πολιτικού συστήματος.

Με αφορμή το προδοτικό πραξικόπημα της χούντας των Αθηνών (15/7/1974), σε βάρος της κυβέρνησης Μακαρίου, έγινε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο (20/7/74). Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Βρετανία αναγνώρισαν και στήριξαν την εισβολή και το τετελεσμένο της κατοχής του 37% του εδάφους της Κύπρου. Υπό το βάρος της μεγάλης προδοσίας παραιτήθηκε η χούντα στην Ελλάδα και παρέδωσε συναινετικά την διακυβέρνηση στην κυβέρνηση της «εθνικής ενότητας», με πρωθυπουργό τον Κ. Καραμανλή. Ο Κ. Καραμανλής δεν ήρθε στην Ελλάδα επικεφαλής κάποιου σκληρού νικηφόρου αγώνα κατά της χούντας. Επανήλθε στην αστική διακυβέρνηση στην Ελλάδα μετά από πρόσκληση της χούντας και με τη συμφωνία ΗΠΑ -χούντας – αστικών πολιτικών δυνάμεων, ακριβώς ως ο πιο κατάλληλος να ηγηθεί αδιατάρακτα την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Σήμερα, οι ίδιες δυνάμεις που υπέθαλψαν, υποκίνησαν και στήριξαν τη χούντα των συνταγματαρχών μετέρχονται όλα τα μέσα, προκειμένου να επηρεάσουν και να κατευθύνουν τον κυπριακό λαό στο επιθυμητό γι’ αυτούς αποτέλεσμα, ένα νέο σχέδιο ΑΝΑΝ. Οι ίδιοι επίσης εκτοξεύουν παράνομους, άδικους και ανήθικους πολέμους σε βάρος χωρών και λαών, στηριγμένοι στις βάσεις και στις υποδομές, που τους παρέχονται αφειδώς, χρησιμοποιώντας την θάλασσα και τον αέρα της χώρας.

Συμπερασματικά:
 Δεν ισχύει ότι η δικτατορία ήταν έργο απλά κάποιων «αφρόνων, επίορκων αξιωματικών».
 Η «δημοκρατία» πριν το πραξικόπημα προετοίμαζε την δικτατορία, η οποία παρέδωσε ομαλά στην επόμενη πιο εκσυγχρονισμένης μορφής «δημοκρατία», με ανανεωμένα κόμματα, νέο σύνταγμα κτλ, αλλά την ίδια αντιλαϊκή πολιτική.
 Στις σημερινές συνθήκες, ειδικά η φράση για “αποκατάσταση της δημοκρατίας” που επικράτησε μετά την κατάρρευση της δικτατορίας, αποδεικνύεται κενή νοήματος, με το τσεκούρωμα των εργατικών δικαιωμάτων, την ανεργία, την φτώχεια του λαού. Γιατί τα βάρη για την έξοδο από την καπιταλιστική κρίση τα πληρώνουν μονόπλευρα οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι. Γιατί συνεχίζεται η συμμετοχή της χώρας, στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
 Η δικτατορία 1967 – ’74, αλλά και η υπόθεση της Κύπρου συνολικά, δείχνουν που είναι ικανοί να φθάσουν ντόπιοι κυβερνώντες με τους μεγάλους τους «συμμάχους» ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ για χάρη των μεγάλων συμφερόντων.
Η Κίνηση για την Εθνική Άμυνα τιμώντας όλους όσους αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν και διώχτηκαν από τη στρατιωτική δικτατορία της 21ης Απριλίου, καλεί όλους και ιδιαίτερα τους συναδέλφους των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας
 Να απομονώσουν τους υμνητές των δικτατόρων χρυσαυγίτες, από κάθε εκδήλωση και δραστηριότητα τους.
 Να αγωνιστούν στο πλευρό του λαού για μια ζωή που μας αξίζει και ποτέ απέναντί του!
Τα συνθήματα που κυριαρχούσαν κατά την περίοδο της χούντας συνεχίζουν να ισχύουν και στις μέρες μας:
«Έξω οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ» – «Ψωμί παιδεία ελευθερία»

23 Ιουλίου 2018
Η γραμματεία της ΚΕΘΑ